Yaşlılık çalışmaları programımızın etkinlikleri: Kısa bir özet
10/01/2021 | 17 Mayıs
Yaşlılık çalışmaları programı, bir yılda sosyal hizmetten HIV’e, hukuktan insan haklarına pek çok konuda yaşlı LGBTİ+’ların haklarını gündemleştirdi.
Çizim: Semih Özkarakaş
17 Mayıs Derneği 40+ Lubunya Çalışma Grubu’nun, Kaos GL iş birliğiyle, Temmuz 2020’de başlayan ve Şubat 2021’e kadar devam edecek “Yaşlı LGBTİ+’lar projesi son iki ayına girdi.
17 Mayıs ve Kaos GL derneklerinin beraber uyguladığı “Yaşlı LGBTİ+’lar” projesi 1 Temmuz’da başlamıştı, Şubat 2021 sonunda ise sona erecek.
Proje 17 Mayıs Derneği’nin 40+ LGBTİ+ Çalışma Grubu özelinde, savunuculuk ve lobicilik konusunda kesişimsel bilgi ve kaynak sağlamayı amaçlıyor. Bu kapsamda Temmuz ayından Ocak ayına kadar çevrimiçi etkinlikler düzenleyen dernek, bu etkinliklerin notlarının da yer aldığı, Yaşlı LGBTİ+’ların hakları ve sorunlarına dair bir kaynak metin üretti ve yol haritası belirledi. LGBTİ+ Yaşlı Hakları ve Sorunlarına Dair Bilgiler ve Yurtiçinden ve Dünyadan İyi Örnekler Toplamak Amaçlı Çevrimiçi Araştırma sonuçlarının da yer aldığı rapor kitabının hem Türkçesi hem de İngilizcesi önümüzdeki günlerde paylaşımda olacak.
Proje kapsamında hangi çevrimiçi etkinlikler yapıldı?
1 Temmuz 2020- 28 Şubat 2021 tarihinde ILGA Europe desteğiyle gerçekleştirilmesi planlanan Yaşlı LGBTİ+’lar Projesi, Türkiye’deki yaşlanan ve yaşlı LGBTİ+’ların hakları ve sorunları hakkında kamuoyunda bilincin yükseltilmesi hedefine ulaşmak hususunda bir kapasite geliştirme projesi ve ağ kurma fırsatı sundu.
1 Temmuz 2020-28 Şubat 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilen çalışma kapsamında uygulanan çevrimiçi faaliyetler; HIV ve LGBTİ+ Yaşlılar Konusunda Çevrimiçi Eğitim (28 Eylül 2020); Çevrimiçi Hukuk ve Yaşlı LGBTİ+’lar Eğitimi (19 Ekim 2020); Dayanışma ve Yaşam Kooperatifleri ve Yaşlı LGBTİ+’lar Üzerine Çevrimiçi Toplantı (16 Kasım 2020); Kaos GL ile beraber düzenlenen Yaşlı LGBTİ+’lar ve Sosyal Politikalar Toplantısı (26 Kasım 2020); Yaşlı LGBTİ+’lar ve İnsan Hakları Bağlamında Yaşlılık, Sivil Toplum-Yaşlılık Çalışmaları Toplantısı (30 Kasım 2020); Sosyal Hizmetler Bağlamında Yaşlı LGBTİ+’lar Toplantısı (14 Aralık 2020); projenin ve rapor kitabının bilgisinin alanla paylaşılması amaçlı Lubunyanın Yaşı Yoktur Erken Yılbaşı Toplantısı &Partisi (25 Aralık 2020); Çevrimiçi Danışma ve Strateji Toplantısı (Ocak-Şubat 2020); Kaynak Materyallerin Üretimi, Üretilen Materyallerin Dağılımı ve Medyada Yer Alması olarak kurgulandı.
Çevrimiçi etkinliklerde neler konuşuldu?
Etkinliklerin ilki olan “HIV ve LGBTİ+ Yaşlılar Konusunda Çevrimiçi Eğitim” 28 Eylül 2020 tarihinde saat 19:00-21:00 saatleri arasında gerçekleşti. 75 kişinin katıldığı bu etkinlikte 17 Mayıs Derneği’nin çalışmaları ve 40+ LGBTİ+ Çalışma Grubunun çalışmaları; dünyadan en iyi örnekler; Türkiye'de yapılan çalışmalar; LGBTİ+ yaşlıların sorunları ve çözüm önerileri; HIV’le yaşayan kişilerin ve yaşlı LGBTİ+’ların Türkiye’deki yasal mevzuat kapsamındaki temel hakları ve Türkiye'deki test merkezlerinin bilgileri aktarıldı. HIV ve AIDS alanında çalışan aktivist Defne Güzel ise, HIV’in dünü bugününü, seyrini, Türkiye’deki durumu, HIV ve yaşlı LGBTİ+’ların kesişimselliğini, yaşanılan sorunları, alandaki aktivizm ve yapılan çalışmaları aktardı.
İkinci sırada düzenlenen etkinlik “Çevrimiçi Hukuk ve Yaşlı LGBTİ+’lar Eğitimi” oldu. Kaos GL Derneği'nin Medya ve İletişim Program Koordinatörü Yıldız Tar’ın moderatörlüğünde gerçekleşti. Etkinliğin konuşmacısı Avukat Yasemin Öz; Türkiye’de Yaşlı Hakları Konusunda Mevcut Durum, Yasal Düzenleme ve Uygulamalar, Yaşlı Haklarına İlişkin Uluslararası Düzenlemeler, Sorunlar ve Çözüme Yönelik Tavsiyeler konularında sunum gerçekleştirdi.
Üçüncü etkinlik, 16 Kasım 2020 tarihinde gerçekleşen “Yaşlı LGBTİ+’lar Dayanışma Yaşam Kooperatifleri” toplantısı oldu. Kaos GL Derneği'nin Genel Koordinatörü ve 17 Mayıs Derneği’nin kurucularından Umut Güner’in moderatörlüğünde, STGM’nin Genel Koordinatörü Tezcan Eralp Abay ve Avukat Yasemin Öz’ün konuşmalarıyla gerçekleşen bu etkinlikte; kooperatif kurma fikrinin LGBTİ+’lar açısından değerlendirilmesi; kooperatif nedir, sosyal bir topluluk olarak neden önemlidir konuları ve kooperatif kurmanın Kooperatifler Kanunu’nda yer alan hukuki zemini ve imkanları konuları aktarıldı.
Dördüncü etkinlik kapsamında projeye paralel olarak 26 Kasım 2020 tarihinde Kaos GL Derneği ve 17 Mayıs Derneği ortaklığında, “Yaşlı LGBTİ+’lar ve Sosyal Politikalar” etkinliği düzenlendi. Araştırmacı aktivist Alp tarafından yapılan sunumla gerçekleşti. Akademik çalışmalar, sosyolojik olarak yaşlılığın ele alınması, sosyal kimlik olarak yaş, ayrımcılık deneyimleri, literatür tarama sonuçları, sosyal politikalar ve sosyal hizmet ekseninde yurtdışından iyi örnekler, bu örnekleri Türkiye’ye uyarlamanın imkanları gibi konular değerlendirildi.
Beşinci etkinlik, “Yaşlı LGBTİ+’lar-İnsan hakları Bağlamında Yaşlılık, Sivil Toplum-Yaşlılık Çalışmaları” toplantısı başlığıyla 30 Kasım 2020 Pazartesi günü, 19.00-21.00 saatleri arasında gerçekleşti. Sivil Toplum Kapasite Geliştirme Uzmanı Murat Çekiç’in moderatörlüğünde, 65+ Yaşlı Hakları Derneği Genel Müdürü Özlem Yalçınkaya’nın konuşmasıyla gerçekleşen bu etkinlikte; genel insan hakları bağlamında yaşlı LGBTİ+'ların kesişimselliğinde güncel durum ve çalışmalar konuları değerlendirildi. Etkinlikte ilk olarak Murat Çekiç, Yaşlı LGBTİ+’ların insan hakları konusunda uluslararası belgeler ve Türkiye’deki mevzuat hakkında aktarımlarda bulundu, Özlem Yalçınkaya ise 65+ Yaşlı Hakları Derneği’nin Genel Müdürü olarak dernek çalışmalarından ve yaşlılık algısından ve yaşlılık çalışmalarının neden önemli olduğu aktardı.
Altıncı etkinlik olarak 14 Aralık 2020 tarihinde 17 Mayıs Derneği, “Sosyal Hizmetler Bağlamında Yaşlı LGBTİ+'lar Toplantısı”nı düzenledi. 32 katılımcının başvurduğu bu çevrimiçi toplantı, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Bölümü’nden Prof. Dr. Özlem Cankurtaran’ın moderatörlüğünde, Ted Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Dr. Gülçin Con Wright ile Sosyal Hizmet Uzmanı Yusuf Adem Uzun’un konuşmalarıyla gerçekleşti. Bu etkinlikte; genel gerontoloji bağlamı ve yaşlılık sosyolojisi, yaş ve cinsel yönelim/cinsiyet kimliği kesişimleri, yaşlanmakta olan LGBTI+’ların sosyal hizmetlerin hak sahipleri tanımı noktasındaki çıkmazları, sosyal hizmet çalışmaları ve sahadan olası vaka örnekleri gibi konular değerlendirildi. Gülçin Con Wright sunumunda özetle sosyal politika bağlamında LGBTİ+ yaşlıların nasıl içerilmediğini anlattı; aile bağlamı, ihtiyaç temelli olması, istihdam temelli olmasını, heteronormatif yapıyla bağlantılı olarak inşa edilmesinin problemler yarattığını, kuir sosyal hizmetin bir çözüm önerisi olarak tartışılması gerektiğini aktardıktan sonra, sosyal hizmet uzmanı Yusuf Adem Uzun kendi gözlemlerinden yola çıkarak sosyal hizmet alanı hakkında ve karşılaşılabilecek vakalara ve sorunlara değindi.
Projenin ve rapor kitabının bilgisinin alanla paylaşılması amaçlı olarak ise yedinci etkinlik olan "Lubunyanın Yaşı Yoktur Erken Yılbaşı Toplantısı &Partisi" 25 Aralık 2020 tarihinde yapıldı. Son etkinlik olan Çevrimiçi Danışma ve Strateji Toplantısı ise bu ay sonunda yapılacak.
17 Mayıs Derneği, proje kapsamında düzenlediği tüm bu online etkinliklerde hukuk, HIV ve AIDS, insan hakları, kooperatifleşme, sosyal politikalar ve sosyal hizmet alanlarını değerlendirmeye aldı ve bu alanlardaki sorunlara ve yapılabilecek girişimlere ışık tutmaya çalıştı. Tüm bu etkinliklerdeki konuşmaların notlarının da yer aldığı “Yaşlı LGBTİ+’ların Hakları ve Sorunları ile Dünyadan Örnekler Çalışma ve Araştırma Raporu” çok yakında yayımlanacak. Bu materyal medya, politika yapıcılar, hukukçular, STK’lar, politikacılar, kamu görevlileri, yerel yönetimler, LGBTİ+'larla da paylaşıma açılacak. ILGA Europe desteği ile yapılan bu çalışma, 28 Şubat 2021 tarihine kadar devam edecek.